Por Chaime Capablo.
Dimpués mos agoyemos con a reproduzión de o curtometrache AMBISTAS, una uellada cheneral á ras zagueras cuaranta añadas de luita per a dignificazión, reconoxedura, normatibizazión y estandarizazión de o nuestro parlache. Iris Latrás estió a enfiladora e coprodutora d’o documental, mos esplanicó as enchaquias de ista creyazión. Más tardi, se entregón os premios PURNAS AMOSTANZA 2014, que ista begada cayón en tres firmes autibistas e treballadors, reconoxendo asinas toda una bida adedicada á ista luita. Ruben Fernández, cocreyador de a colla e mayestro de aragonés, Irias Latrás, umanista e filologa ispanica e aragonesa e Chorche Paniello, firme autibista aintro de a colla Nabata de Monzón.
Dende a colla semos prou argüellosos de a faina feita en ista añada. Chunto con ista borina de cabo curso, se en han feito d’os cursez de grau d’iniziazión en Balbastro e Buera con arredol de bente escolanos, remeramos también a trobada que se i fazió en o mes de febreo con a enchaquia d’o diya d’a luenga materna en a que se achuntón arredol de zincuanta presonas con esferens autibidaz.
Iste zarpau de letras mamarrachiadas, acaramulladas de bozes malfeitoras, que debantan orazions malfaineras, que de bez, fan parti de parrafez errantes que fan bullir biellas bozes más propias de bruxas, nomás quiere estar un omenache e una traza de agradexer a toz busatros/as a compaña en ista zaguera añada. Muita ye a fayena per fer, pero muito más gran ye o goyo que uno tien cuan s’achunta per o camín con chen tan graniza, bogal e guallarda como lo soz buatros/as.
Iste chiquet presén ye de raso buestro. Ta Dulzis Gran, perque as parolas feridas no te sen trafeguen nunca. T’a Abel, dizionario con garras e firme replegador de antigas parolas. Ta Pietro, tan buen mesache como barfulaire, o plazer de a risalleta. Ta Susana, mai salbache, serena e rasmiosa. Ta Cholito, as paraulas chirmanas, l’esmo amprau. Ta MaCarmen, a boz sensata, a orella fina, a uellada aguda. Ta Loisa, o tierratremo alquezrano, parolera e charraire en ye prou. Ta Dulzis Chicota, luita, garbo e temple á espuertas. Ta Úrbez, perque se ha portau de traza sobrebuena en a tripa de su mai. Ta Rita, lampíz e lurte, tot en una, infatigable. Ta Blanca, argüello mañico, nobleza riberana. Ta María, exemplo, espiello, toda una alfaya. Ta Chesús, buen amigo, ye un plazer tramenar con tú. Ta Andreya, muller zanzera, espritu libre, no rebles pas.